خودتان را برای جشن‌های بزرگ بریتانیایی در سال ۲۰۳۰ آماده کنید. اگر به ریشی سوناک اعتقاد داشته باشید، تا آن زمان این کشور را به ابرقدرتی در حوزه علم و تکنولوژی تبدیل خواهد کرد. هدف نخست‌وزیر بریتانیا آن است که بتواند از فرصت‌های طلایی ایجاد شده بر بستر رایانش کامپیوتری و هوش مصنوعی، نهایت موفقیت و پیشرفت را برای این کشور به ارمغان بیاورد. هوش مصنوعی مولد، شور و هیجان زیادی را در میان علاقه‌مندان به تکنولوژی و سرمایه‌‌گذاران ایجاد کرده است؛ حالا این موج به سیاستمداران هم رسیده است و آنها پتانسیل و قابلیت‌های این تکنولوژی را به خوبی درک کرده‌اند. سیاستمداران بریتانیایی در این میان، جلودار و پیشتاز هستند. ریشی سوناک می‌گوید که بریتانیا هوش مصنوعی را کنترل و مدیریت می‌کند و به این ترتیب می‌تواند از دل آن بهره‌وری، رشد اقتصادی و پیشرفت‌های دیگری را استخراج کند. همان‌طور که سوناک در هفته گذشته به مردم گفت، او پتانسیل فوق‌العاده‌ای را در هوش مصنوعی می‌بیند که می‌تواند کیفیت زندگی مردم را بهبود ببخشد.
انرژی و آمادگی سوناک برای به قدرت رسیدن در حوزه هوش مصنوعی، با استقبال مردم کشورش مواجه خواهد شد، حتی اگر تلاش‌هایش به نتیجه دلخواه نرسد. از این گذشته، دولت بریتانیا همیشه از نوآوری به عنوان محرکی استفاده کرده است که از مزایا و نتایج اقتصادی آن بهره ببرد؛ به اصلاحات بیگ‌بنگ یا انفجار بزرگ در اواسط دهه ۱۹۸۰ فکر کنید که لندن را به مرکز مالی اروپا تبدیل کرد. اصلاحات انفجار بزرگ به تغییراتی اشاره دارد که در ماه اکتبر سال ۱۹۸۶ و در موسسات و آیین‌نامه‌های مالی شهر لندن روی داد که در آن زمان که مرکز تجاری بریتانیا به حساب می‌آمد. این تغییرات در واکنش به رقابت فزاینده بین‌المللی ارائه خدمات مالی و انقلاب مخابراتی رخ دادند که به خاطر نفوذ و توسعه کاربردهای ریز پردازنده‌های الکترونیکی ایجاد شده بود.
دلایل زیادی وجود دارد که باور کنیم یک دوره هوش مصنوعی جدید می‌تواند فرصت‌های بی‌نظیری را ایجاد کند. با این اوصاف، ریشی سوناک حق دارد تا برای استفاده حداکثری از این فرصت‌ها برنامه‌ریزی کند. اما باید دید که آیا حقیقتا بریتانیا می‌تواند در این زمینه پیشتاز باشد؟ این کشور مزایایی برای رسیدن به این جایگاه دارد؛ بریتانیا خانه چندین شرکت مهم فعال در حوزه هوش مصنوعی است که اغلب در لندن هستند و مهم‌ترین‌شان Google DeepMind است.
این کشور دانشگاه‌های معتبری دارد و پذیرای مهاجران ماهر و بااستعداد خارجی است که شرکت‌های هوش مصنوعی به آنها نیاز دارند. دولت بریتانیا گنجینه‌ای از داده‌ها را تولید می‌کند؛ چون هیچ کشور دیگری چنین مجموعهای از سوابق بهداشتی را تحت یک نهاد واحد یعنی خدمات بهداشت ملی (NHS) ندارد. از طرفی، برگزیت هم فرصتی برای پذیرش یک موقعیت جالب نظارتی را برای آن فراهم می‌آورد که می‌تواند به الگویی برای کشورهای متوسط در سراسر جهان تبدیل شود؛ آن هم در شرایطی که این کشورها برای پیوستن به میهمانی هوش مصنوعی اشتیاق فراوانی دارند. با این حال مشکلات متعددی هم در این مسیر وجود دارند که واضح‌ترین آنها این است که بریتانیا از نظر جغرافیایی نسبتا کوچک است. حاکمیت آمریکا در تکنولوژی باعث می‌شود که یک میزان ثابتی از سرمایه، نیروی کار، ایده‌ها و شرکت‌های مهم و بزرگ در حوزه هوش مصنوعی را در اختیار داشته باشد. شیوه به نتیجه رسیدن برگزیت نشان می‌دهد که بریتانیا دسترسی خود به بازار واحد اتحادیه اروپا را از دست داده است. هر چند اوراکل مجموعهای از تراشه‌های گرافیکی پیشرفته مورد نیاز برای یادگیری مدل‌های زبانی بزرگ را در اختیار دارد، اما هیچ‌کدام از شرکت‌های بزرگ رایانش ابری تا حالا بریتانیا را به عنوان پایگاه آنچه علاقه‌مندان به تکنولوژی آن را رایانش می‌دانند، انتخاب نکرده‌اند. بنابراین برای آنکه بریتانیا در حوزه هوش مصنوعی بتواند پیشرفت کند، چیزهای زیادی باید تغییر کنند. این کشور باید به سرعت افراد بیشتری را در حوزه تراشه‌های گرافیکی پیشرفته آموزش دهد که بتوانند به جایگاهی برسند تا در بدنه دولت موثر باشند. ممکن است ریشی سوناک به وضوح و با صدای بلند در رسای بریت‌جی‌پی‌تی بگوید، اما دولتش باید مهندسان بیشتری را در اختیار داشته باشد که ترکیبی از دانش داده و رایانش را دارند؛ دانشی که هوش مصنوعی را ایجاد کرده است.
از آنجا که این یک حوزه تخصصی به حساب می‌آید، دولت با سه دغدغه و چالش بزرگ مواجه خواهد بود. نخستین چالش مربوط به پایگاه‌های داده عمومی است. این پایگاه‌ها در وضعیت مناسبی برای بهره‌برداری توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی قرار ندارند؛ چون داده‌ها بستری خام هستند و نه گنجینه‌ای براق و فوق‌العاده. فقط دولت اجازه دسترسی به این پایگاه‌های داده و پاک کردن و مدیریت آنها را دارد و می‌تواند به ایجاد پایگاه‌های داده جدید فکر کند.
دسترسی به یک پایگاه داده عمومی از نظر فنی و قانونی کار استفاده از طراحان الگوریتم و مهندسانی را که به دنبال ایجاد سیستم‌های هوش مصنوعی جدید هستند، راحت می‌کند. پایگاه داده NHS که آمادگی پذیرش هوش مصنوعی را دارد، حکم جواهری در پادشاهی بریتانیا را خواهد داشت.
ریشی سوناک در جلسه‌ای که در ماه جاری میلادی در کاخ سفید با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا داشت، اعلام کرد که در پاییز امسال میزبان اجلاسی جهانی در زمینه قانون‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی خواهد بود؛ زمان و مکانی مناسب برای ایجاد جایگاه ویژه بریتانیا در زمینه تصویب قوانینی در حوزه هوش مصنوعی که انعطاف‌پذیری کافی برای کار با صنایع مختلف را داشته باشند؛ به عنوان مثال، آرایشگرانی که می‌خواهند از هوش مصنوعی برای انتخاب مدل‌های جدید کمک بگیرند، نباید به همان شیوه‌ای تحت تاثیر این قوانین قرار بگیرند که موسسات و بانک‌های وام‌دهنده از آنها تاثیر می‌گیرند.
آخرین چالش مربوط به روشی است که توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی به کمک آن، آنچه را که برای یادگیری و اجرای مدل‌های زبانی بزرگ لازم دارند، پردازش می‌کنند. پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته ساخت انویدیا – تنها تراشه‌های ارزشمند برای استفاده در حال حاضر- درگیر مسائل مربوط به کاهش عرضه جهانی هستند.
دولت بریتانیا می‌تواند با اعلام این موضوع به شرکت‌ها و دپارتمان‌های این کشور برای آمادگی بیشتر و ارسال داده‌هایشان برای توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی در کشورهای دوست، این وضعیت را مدیریت کند. اغلب پایگاه‌های داده، نگرانی‌های جدی درباره حفظ حریم خصوصی و امنیت دارند.
با این حال، همبستگی و ارتباط نامناسبی میان حساسیت پایگاه‌های داده و ارزش آنها در ایجاد الگوهای زبانی بزرگ وجود دارد؛ داده‌هایی که حساس هستند و موانعی که سلامت انسان و رفتار او را تحت تاثیر قرار می‌دهند یا به امنیت ملی مربوط می‌شوند، همه و همه مواردی هستند که برای آگاهی از الگوهای زبانی جدید بسیار مفید خواهند بود. با این اوصاف است که نوعی بی‌میلی قابل‌درک برای ارسال داده‌ها به خارج از کشور وجود دارد.
درست به همین دلیل است که بریتانیا به‌طور فوری و ضروری به مجموعه پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته بیشتری در داخل مرزهایش نیاز دارد. انجام رایانش بیشتر در خاک بریتانیا، مزایا و منافع ملی بیشتری برای آن به همراه خواهد داشت. در همین راستا، اخیرا جرمی هانت، وزیر دارایی انگلیس، از اهدای کمک ۱/ ۱ میلیارد دلاری به دانشمندان علوم کامپیوتری برای ساخت یک ابرکامپیوتر بریتانیایی در ادینبورگ، خبر داده است.
با این همه، هوش مصنوعی تجاری به قدری پویا و فعال است که طرح ادینبورگ خطرات تبدیل شدن به فیل سفید حوزه هوش مصنوعی را به دنبال دارد. آمازون به تنهایی چیزی در حدود ۲۵ میلیارد دلار در سال در حوزه رایانش هزینه می‌کند.
مالیات‌دهندگان بریتانیایی نمی‌توانند چنین بخش خصوصی را تحمل کنند و به همین دلیل بهتر است چنین شرایطی به مرحله آزمایش هم نرسد. در عوض دولت بریتانیا باید تمام آنچه را که در توان دارد برای ترغیب تامین‌کنندگان تجاری به سرمایه‌گذاری در زمینه ساخت پردازنده‌های گرافیکی پیشرفته در خاک این کشور به‌کار بگیرد.
/دنیای اقتصاد
