رشد و توسعه پیامرسانهای داخلی در ۲ سال گذشته سبب افزایش استقبال کاربران از آنها شده است اما این روزها اختلالهایی که هرچند وقت یک بار رخ میدهد، هشداری برای متولیان پیامرسانهاست و ممکن است نتیجه معکوسی از جمله از دست دادن مخاطب را به همراه داشته باشد.
پیامرسانهای داخلی ظرفیتهایی هستند که برای برطرف کردن نیازهای مردم، اطلاعرسانی، تبادل اطلاعات و موارد دیگر ایجاد شدهاند. در این راستا پیامرسانهای داخلی چند سالی است که در کشور فعالیت خود را آغاز کرده و با حمایتهای انجام شده از سوی دولت فعالیت میکنند اما بیشترین استفاده از آنها زمانی اتفاق افتاد که پیامرسانهای خارجی طی سالهای گذشته فیلتر شد و شرایط رخ داده فرصتی مناسب برای فعالیت پیامرسانهای داخلی ایجاد کرد.
در کنار شرایط رخ داده، حمایت دولتها از جمله دولت سیزدهم سبب توسعه و رشد سکوهای داخلی و به دنبال آن افزایش کاربران شده است اما نکته قابل توجه این است کاربران پیامرسان با کیفیت میخواهند و در صورتی که سکوهای بومی از کیفیت لازم برخوردار نباشند، مردم به سراغ پیامرسانهای بومی نمیروند؛ بنابراین این حق کاربران است که به پیامرسانهای خوب و با کیفیت متصل شوند و از خدمات آن استفاده کنند.
با وجود همه تلاشها برای خدماترسانی هر چه بهتر پیامرسانهای داخلی، وقوع اختلالهای گاه و بیگاه میتواند موفقیتهای به دست آمده را کمرنگ کند. به طور مثال با شروع سال جدید یک پیامرسان داخلی به فاصله دو هفته دچار اختلال شد و امکان ارسال و دریافت پیام در آن وجود نداشت.
اولین اختلال در روزهای پایانی تعطیلات عید نوروز رخ داد که با گذشت ساعاتی اختلال رخ داده بر طرف و روابط عمومی توضیح داد به دلیل اشکال فنی در تجهیزات سخت افزاری شبکه، ارتباطات کاربران با اختلال و قطعی مواجه شد.
در شرایطی که انتظار میرفت کاربران چنین اتفاقی را تجربه نکنند، بار دیگر اوایل هفته جاری پیامرسان ایتا دچار اختلال شد و برای ساعتی دسترسی کاربرانش به این پیامرسان با مشکل مواجه شد و این بار واکنش مسئولان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات شد.
به طور مثال محمد خوانساری- رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران- ساعاتی پس از برطرف شدن اختلال گفت به دلیل انجام یک اصلاح فنی توسط تیم ایتا، این پیامرسان برای دقایقی خارج از دسترس شد که این شکل کار به هیچ وجه قابل قبول نیست. او تأکید کرد وزارت ارتباطات تمام قد حامی سکوهای داخلی است اما آنها نیز متعهد هستند که این پشتیبانی دولت و اعتماد کاربران را باتقویت تیم فنی و پایداری سرویس و ایجاد خدمات جدید پاسخ دهند.
همچنین محمد احسان خرامید- مشاور وزیر ورئیس سازمان مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اختلال رخ داده را غیر قابل قبول دانست و گفت اینکه در اوج ساعت کاری دست به تغییری بزنند که میتوانند نصف شب هم انجام بدهند، قابل قبول نیست.
به گفته وی تا الان چندین ماه است که قرار است این پیامرسان به زیرساخت ابری متصل شوند که پایداری آن بیشتر است اما دائم به تعویق می اندازند که این اقدام هم قابل قبول نیست.
البته بروز اختلال موضوعی است که فقط محدود به پیامرسانهای داخلی نمیشود، در واقع مسائلی که گاهی در حوزههای فنی پیش میآید، تنها منحصر به ایران نیست بلکه در پیامرسانهای بزرگتری که در دنیا وجود دارند هم ممکن است اختلالهای فنی مانند قطع سرویس رخ دهد.
به طور مثال اواخر سال ۱۴۰۲ دسترسی هزاران کاربر به فیس بوک و اینستاگرام، دچار اختلال شد. حدود ۵۰ هزار گزارش قطعی مربوط به اینستاگرام و ۱۰ هزار مورد دیگر برای فیس بوک مسنجر ثبت شده بود، اما شمار گزارشها در عرض یک ساعت پس از شروع، کاهش یافته بود.
همچنین برخی از کاربران مشاهده کردند از حسابهای فیسبوک خود خارج شدهاند؛ دیگران اعلانهایی در اینستاگرام دریافت کردند که «مشکلی پیش آمده است» و فیدهای آنها لود نمیشود.
از سوی دیگر پیامرسان واتساپ هم چندی پیش دچار اختلال گستردهای شده بود که پس از چند ساعت دسترسی به آن برای هزاران کاربر میسر شد و به وضعیت عادی برگشت.
با این حال، کارشناسان بر این عقیدهاند در شرایطی که سکوهای داخلی بیش از پیش برای توسعه و ارتقای خود تلاش میکنند و اقبال کاربران نسبت به پیام رسانهای داخلی بیش از پیش شده است، وقوع اختلال حتی اگر کوتاه مدت هم باشد میتواند نتیجه معکوسی به وجود آورد و استفاده مردم از پیامرسانهای داخلی کم و به موازات استقبال از پیامرسانهای خارجی بیشتر شود، بنابرین انتظار میرود توجه بیشتری نسبت به زیرساختهای پیامرسانها شود.
